स्वेच्छा सेवानिवृत्ती. एक संदेश

भारत संचार निगम लिमिटेड या माझ्या कंपनीतून आज 31 जानेवारी 2020 रोजी हजारो कर्मचारी व अधिकारी स्वेच्छानिवृत्त होत आहेत त्यांच्यासाठी एक संदेश
.....प्रल्हाद दुधाळ पुणे.

नमस्कार मित्र मंडळी,
   आज आपल्या जीवनातल्या एका अत्यंत  महत्वपूर्ण अशा टप्प्यावर उभ्या असलेल्या सर्व  सहकर्मचारी व अधिकारी बंधू भगिनींना स्वेच्छानिवृत्ती नंतरच्या मुक्त आनंदी पर्वासाठी मन:पूर्वक शुभेच्छा!
   मित्रहो उद्यापासून इतकी वर्षें अंगवळणी पडलेल्या दिनक्रमात बदल होणार आहे,आता ना सकाळची पळापळ, ना ऑफिसचे टेन्शन!खरं तर या पळापळीची ऑफिसमधल्या टार्गेट्स आणि इत्तर रुटीनची आपल्याला सवय जडली आहे.आपल्याला झोकून देऊन काम करायची सवय लागलेली आहे!
  कदाचित  इतकी वर्षें अंगवळणी पडलेल्या या दिनक्रमात अचानक असा बदल करावा लागेल अशी स्वप्नातही आपण कल्पना केली नसेल;पण उद्यापासून आपल्याला नोकरीसाठी बाहेर पडायचे नाही हे वास्तव आहे, आणि या वास्तवाचा जेव्हढ्या लवकर आपण स्वीकार करू तेवढे आपल्याला पुढील आयुष्याचे नियोजन करायला सोपे जाणार आहे हे लक्षात घ्या. फार भावनिक नं होता आता गरज आहे ती आपल्या जीवनाकडे तटस्थ्यवृत्तीने बघण्याची!
 "हे असं का घडलं?" "असं केलं असतं तर तसं झालं असतं", "अजून थोडा वेळ मिळाला असता तर मी यांव केलं असतं आणि त्यांव केलं असतं!" असला विचारांचा किंवा चर्चेचा काथ्याकूट करुन वेळ वाया घालवण्यापेक्षा 'आता आपण सध्याच्या नोकरीतून निवृत्ती घेतली आहे आणि पुढील आनंदी आयुष्याचे तातडीने नियोजन करायचे आहे'  हे सत्य स्वीकारणे आपल्या मानसिक आणि पर्यायाने शाररिक आरोग्यासाठी हिताचे आहे याची खूणगाठ प्रत्येकाने मनाशी बांधावी असं मला वाटतं.
    मिळणाऱ्या पैशाच्या गुणवणूकीच्या सुनियोजनाबरोबरच उद्यापासून हाताशी असलेल्या मुबलक मोकळ्या वेळेचे नियोजन करणेही अत्यावश्यक आहे!
     ज्यांच्याकडे वय आणि ऊर्जा आहे त्यांनी नक्कीच नव्या संधींचा धांडोळा घ्यावा;पण "आता बास, खूप वर्षें घासली" अशी मानसिकता असलेल्या मित्रांनी आपण आता नक्की वेळ कसा घालवणार आहोत याचा विचार आत्ताच सुरू करावा! आता आर्थिक सुबत्ता आहे त्यामुळे अर्थार्जन करण्यासाठी काही केले नाही तरी यापुढचा आपला दिनक्रम नक्की काय असेल यावर निदान प्राथमिक विचार तरी करायला हवा.
    आपल्या राहण्याच्या तीन चार किलोमीटर परिसरात आपल्याप्रमाणेच जे लोक निवृत्त झाले आहेत त्यांनी एकत्र येऊन बरेच काही करता येण्यासारखे आहे.
   आता "आपण कोणत्या पदावर काम केले", "कोणती अधिकारपदे भूषविली", "आपल्याला किती मान होता", "माझा किती रुबाब होता" या सगळ्या गोष्टीना फारसे महत्व नाही, तर "आपण आपल्या नोकरीतून सन्मानाने निवृत्ती घेतली आहे" आणि आता आपण एक "निवृत्त सरकारी कर्मचारी" आहोत हे एकदा का स्वीकारले की समाजात मिसळणे सहजसोप्पे होणार आहे हे लक्षात घ्या!
   यापुढे आपण आत्तापर्यंतच्या आपल्या व्यस्त दिनचर्येमुळे  ज्या ज्या गोष्टींसाठी वेळ देऊ शकलो नव्हतो त्या गोष्टींसाठी आता आवर्जून वेळ द्या. आपल्या छंदांसाठी वेळ द्या. बागकाम करुन बघा. भटकंती करा. स्वयंपाक करुन बघा.आपल्याशी ज्यांची वेव्हलेन्थ जुळते अशा मित्रमंडळीत जा, गप्पा मारा.
Connecting India  अशी टॅगलाईन असलेल्या कंपनीत आपण आजपर्यंत काम करत होतो त्यामुळे अनेक लोकांशी आपण जोडलेले आहोत आणि हे जोडलेले स्नेहबंध अजून घट्ट कसे होतील ते पहा.
लोकांना भेटत रहा मनातलं बोलत रहा....
जोडलेली नाती आणि जोडलेली मने, स्नेहबंध तसेच यापुढेही जोपासत रहा.एकमेकांचा आधार व्हा.आधार द्या, आधार घ्या....
   अर्थात, यापुढे जे जे करावेसे वाटते (व्यसने सोडून) ते ते करावे. शाररिक व्यायामाइतकाच महत्वाचा असा बौद्धिक व्यायामही  सातत्याने करा.
   अवेळी आलेली स्वेच्छानिवृत्ती ही आपत्ती न समजता नियतीने आपल्याला आनंदात जगण्यासाठी दिलेली संधी आहे हे लक्षात घ्या आणि या संधीचे सोने करुन आपले आयुष्य अधिक सुंदर करायचा ठाम संकल्प करूनच आज ऑफिसातून बाहेर पडा.
बाहेरचे मुक्त सुंदर जग आपले स्वागत करण्यासाठी सज्ज आहे.
 स्वेच्छानिवृत्ती घेतलेल्या सर्व बंधू भगिनींना पुन्हा एकदा त्यांच्या उज्वल भविष्यासाठी हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा!
   ..... प्रल्हाद दुधाळ.

नात्यात गोडवा -वाढवा .

             वाढावा नात्यात गोडवा 

        परवा एक फेसबुक मित्र प्रथमच समोरासमोर भेटला.एरवी फेसबुकवर माझ्या पोस्ट्सवर/लिखाणावर मोकळ्याढाकळ्या कॉमेंट्स आणि लाईक करणारा हा माणूस प्रत्यक्षातही अगदी तसाच असेल अशी माझी कल्पना होती;पण समोरासमोर भेटल्यानंतर मात्र माझा भ्रमनिरास झाला.आपल्या फेसबुक भिंतीवर प्रचंड मजेशीर खुसखुशीत गोड गोड भाषेत व्यक्त होणारी ही व्यक्ती प्रत्यक्ष बोलताना मात्र अगदीच कोरड्या एकसुरी भाषेत बोलत होती! प्रथमच समोरासमोर भेटल्यानंतर पुढाकार घेऊन मी सुरू केलेल्या संवादात केवळ औपचारिकपणे सहभागी होऊन दोन चार वाक्यातच त्याने एका बाजूने संवाद संपवला.

     मग माझ्या लक्षात आले की त्या संवादात फक्त मीच भरभरून बोलत होतो आणि तो मात्र जेव्हढ्यास तेव्हढे बोलून संवाद केव्हा एकदा संपतोय याची वाट पहात होता! 

       काही काही लोकांना प्रथम भेटीत अनोळखी माणसाबरोबर बोलताना बुजल्यासारखे होऊ शकते हे मी समजू शकतो, काही लोक मितभाषीही असू शकतात हे सुद्धा मान्य आहे;पण सोशल मीडियावर एकमेकांना जन्मोजन्मीची ओळखत असल्यासारखी चॅटींग करताना मोकळेपणी वागणारी,बोलणारी माणसे प्रत्यक्षात भेट झाल्यावर अशी वागू शकतात हे पाहून नाही म्हटलं तरी थोडा निराश झालो.अर्थात प्रत्येकाचा आपला एक स्वभाव असतो.

    सोशल मीडियाचे सोडा;पण आपल्या वास्तव आयुष्यातही अशी अनेक माणसे वावरताना आढळतात ज्यांचे घातलेले गुडीगुडी मुखवटे आणि खरे चेहरे आपण कल्पनाही करू शकत नाही एवढे भिन्न असतात!

आपला काही मतलब साधायचा असला की तेव्हढ्यापुरतं गोड गोड बोलणाऱ्या व्यक्ती एकदा का अपेक्षित असलेला कार्यभाग साधला की आपला मूळ स्वभाव दाखवतात.असे कामापुरत्या गोड गोड बोलणाऱ्या माणसांकडून फसले जातो  तेव्हा संवेदनशील मनांना  किती यातना होतात ते फक्त अशी मने असलेल्या माणसासलाच माहीत! हे सगळं आठवायचं कारण म्हणजे आजचा मकर संक्रांतीचा दिवस....

    आपल्याभोवती नेहमीच आतून बाहेरून स्वच्छ सुंदर पारदर्शी मन असलेली माणसं असावीत, त्यांचे संपर्कांतील प्रत्येक माणसांशी वागणेबोलणे स्वच्छ निर्मळ असावे.ज्यांच्याशी मनमोकळं बोलल्यानंतर प्रसन्न वाटावं,सुखदुःखाच्या प्रसंगी एकमेकांना आधार देण्याइतपत त्यांच्यात सहकार्य भावना असावी.एखाद्या चुकीच्या गोष्टींसाठी परखडपणे एकमेकांचे कान पकडण्यापर्यंत अधिकार आणि मायेचा ओलावा असावा.कोणत्याही प्रकारचा गैरसमज होणार नाही इतपत निर्मळ निरपेक्ष नातं मनामनात असावं. जातीधर्म प्रातांच्या सीमा ओलांडून असे संबंध माणसामाणसात निर्माण व्हावेत म्हणून आपल्या संस्कृती व परंपरात अनेक सण सभारंभांची योजना केलेली आहे.आज मकरसंक्रात,माणसा माणसातील नाती वृद्धिंगत व्हावीत,तीळ आणि गुळाच्या रूपाने नात्यांमध्ये स्नेह आणि गोडवा निर्माण व्हावा म्हणून साजरा केला जाणारा सण! तिळगुळ घ्या व द्या आणि मनापासून एकमेकांशी गोड बोला/गोड वागा असा संदेश देणारा आपला सण!.....

   तर, अशा या मकरसंक्रांतीच्या आपणा सर्वाना खूप खूप शुभेच्छा!

   तीळगूळ घ्या गोड बोला!

           ...........प्रल्हाद दुधाळ.