मी एक कॉम्रेड
गोष्ट 1985-86 मधली आहे, नोकरीत थोडाफार रुळलो होतो.
कामगार संघटनेचा सभासद असलो तरी फारसा ॲक्टिव नव्हतो. त्याच दरम्यान केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी वेतन आयोग नेमावा या मागणीसाठी देशभरातील कर्मचारी संघटनांनी आंदोलने करायला सुरुवात केली होती आणि त्याचा भाग म्हणून पुण्यातल्या सर्व केंद्रीय कर्मचारी संघटनांनी एका मोर्चाचे आयोजन करायचा निर्णय घेतला.पुण्याचे विधानभवन ते अलका टॉकीज असा भरपूर लांब मार्ग मोर्चासाठी ठरला.भर दुपारच्या उन्हात होरपळत जाणाऱ्या या मोर्चात सामील व्हायची माझी तरी तयारी नव्हती त्यामुळे मोर्चा सुरू होण्यापूर्वीच आपण ऑफिसातून हळूच मागच्या गेटमधून कलटी मारायची असा बेत मी केला होता.या गेटकडे कुणाची नजर असायची शक्यता नव्हती....
आमच्या टेलिफोन खात्यातल्या सगळ्या कामगार संघटना या मोर्च्यात सामील होणार होत्या त्यामुळे सगळे पुढारी आपापल्या सदस्यांवर कुणी पळून जाऊ नये म्हणून नजर ठेऊन होते.त्यावेळी मी ज्या संघटनेचा सदस्य होतो त्या संघटनेची धुरा एका धिप्पाड रणरागिणीकडे होती....
आमच्या खात्यात या कॉम्रेड शारदा मॅडमचा प्रचंड दरारा होता.खात्याचे मोठे मोठे अधिकारीसुध्दा तिला प्रचंड घाबरायचे.एखादे काम घेऊन ती अधिकाऱ्याकडे येणार आहे असा नुसता निरोप गेला तरी ते काम आधीच व्हायचे एवढी या मॅडमची दहशत होती! वेळ आली तर समोरच्या व्यक्तीच्या कानाखाली वाजवण्याची तिची तयारी असायची त्यामुळे सगळे सदस्यही तिला टरकून असायचे.त्या काळात ती स्कुटरवरून फिरायची.कर्मचाऱ्यांच्या न्याय्य हककांसाठी प्रशासनाशी कोणत्याही प्रकारचा पंगा घ्यायच्या तिच्या गुणांमुळे पुण्यात तिच्या संघटनेची सदस्यता सर्वात जास्त होती....
तर,त्या दिवशी ठरवल्याप्रमाणे मी मोर्चाला जायला नको म्हणून हळूच ऑफिसच्या मागच्या गेटने बाहेर सटकलो.या गेटमधून बाहेर पडले की एका निमुळत्या गल्लीतून थेट सदर्न कमांडच्या प्रवेशद्वाराकडे बाहेर पडता यायचे त्यामुळे हा सेफ मार्ग मी निवडला होता...
आता कुणाच्याही लक्षात न येता मी मोर्चाच्या विरुध्द दिशेकडे बाहेर पडणार होतो आणि भर उन्हातली माझी पायपीट वाचणार होती...
मी गल्लीतून बाहेर पडणारच होतो तोच समोर एक स्कूटर येऊन उभी राहिली,आणि स्कुटरवर साक्षात कॉम्रेड शारदा!
" काय रे, कुठे चाललाय?"
" कुठे काय,... कुठे म्हणजे?.. तिकडे मोर्चाकडेच निघालोय की..."
मी सारवा सारव करायचा प्रयत्न करायला लागलो. .
माझ्याकडे हसरा कटाक्ष टाकून मॅडम म्हणाल्या ....
" बरं, चल बस माझ्यामागे ..."
आता काही पर्यायच नव्हता...
मी गुमान मॅडमचया मागे स्कूटरवर बसलो. तोपर्यंत मोर्चाचे सुरुवातीचे टोक पार ससून हॉस्पिटल ओलांडून पुढे गेले होते तर शेवटचे टोक अजून विधान भवनातच होते....
मला वाटल होत की विधानभवनात नेऊन मला मोर्चेकऱ्यात सामील केले जाईल,पण मॅडमने स्कूटर मोर्च्याच्या कडे कडेने थेट नरपत गिर चौकाकडे जेथे मोर्चाचे पुढचे टोक होते तिकडे नेली...
आमची वरात आता पार मोर्चाच्या सुरुवातीच्या पुढारी मंडळींपर्यंत पोहोचली होती ...
कॉम्रेड शारदाने मला सरळ मोर्चाच्या फ्रंटवर नेले तिथे एकाच्या हातात असलेला भला मोठा लाल बावटा काढून घेऊन माझ्या हातात दिला आणि जोरात घोषणा द्यायला सुरुवात केली!
कामगार चळवळीत तोपर्यंत अगदीच बॅकफुटवर असलेल्या माझ्या हातात अचानकपणे कामगार चळवळीचा लाल बावटा देऊन कॉम्रेड शारदाने मला मोर्चातला क्रियाशील कार्यकर्ता केले...
पुढे नोकरीत पस्तीस वर्षे मी कोणत्या ना कोणत्या कामगार वा अधिकारी संघटनेत जिल्हा स्तरावर पदाधिकारी म्हणून काम करायचे होते कदाचित त्याची मुहूर्तमेढ अशी रोवली गेली ..
आजही मी निवृत बी एस एन एल अधिकारी संघटनेचा फायनान्स सेक्रेटरी आहे आणि तो बावटा अजूनही तसाच हातात आहे...
©प्रल्हाद दुधाळ.
