Monday, February 27, 2017

व्यक्तिचित्रण ‘सुशीला’

व्यक्तिचित्रण
‘सुशीला’
तीसेक वर्षापूर्वी “सुशीला” नावाचा अनंत माने दिग्दर्शित चित्रपट प्रचंड गाजला होता.चित्रपटातील मध्यवर्ती भूमिका त्या वेळची आघाडीची नायिका रंजना यांनी साकारली होती.रंजना यांच्या बरोबर अशोक सराफ,अविनाश मसुरेकर आणि उषा नाईक यांनी प्रमुख भूमिका साकारल्या होत्या. सुशीला ही चित्रपटातली नायिका! तिच्या जीवनाची फरफट हा या चित्रपटाचा विषय आहे.जन्मठेपेची शिक्षा संपवून सुशीला जेलमधून बाहेर पडतानाच्या प्रसंगाने चित्रपटाची सुरुवात होते आणि तिच्या आठवणीतले तिचे पूर्वायुष्य आपण पाहतो.
  सुशीला अत्यंत कर्तव्यदक्ष शिक्षिका.”सत्यं शिवम सुंदरा” हे गीत मुलांना शिकवतानाची  सुशीला, मुलांच्याकडे नट्यांचे फोटो पाहून त्यांना शिक्षा करणारी सुशीला अशा प्रसंगात एक तळमळीची शिक्षिका दिसते.शाळेत आपल्या भावाला केलेल्या शिक्षेचा जाब विचारायला आलेल्या शेखरला चार खडे बोल सुनावतानाची करारी शिक्षिका आणि मग जेंव्हा संधी मिळेल तेव्हा शेखरचा पाणउतारा करतानाची शिक्षिका या प्रसंगात रंजनाचा अभिनय अप्रतिमच.आपला घडीघडी होणारा अपमान शेखरला सहन होत नाही आणि त्या सुडाग्नीमुळे शेखर सुशीलावर अतिप्रसंग करतो.त्याची तक्रार करायला गेलेल्या सुशीलावर पंचमंडळीही अत्याचार करतात.त्यातून ती गरोदर रहाते.रेल्वे स्टेशनवर टीसी तिला पकडतो तेंव्हा एक बाई तिची सुटका करते आणि तिला फसवून कुंटणखाण्यावर घेवून जाते.तिथून ती पळून जाते आणि तिच्यासारख्याच अभागी म्हमदूच्या आश्रयाला रहाते.म्हमदू सुशीलाला बहीण मानतो पण निश्चय करतो की सुशीलेची ही अवस्थ्या करणाऱ्याच्या जीवनाची राखरांगोळी करायची आणि मगच या बहिणीकडून राखी बांधून घ्यायची! अगतिक भरकटलेली सुशीला  दुनियेवर सूड उगवण्यासाठी चोऱ्या करते,पाकीटमारी करते सिनेमाच्या तिकीटांचा काळाबाजार करते! तिच्या बाळाचे रडणे चालू असताना पोलीस पकडू नये म्हणून बाळाचे तोंड दाबते आणि त्यातच ते बाळही गुदमरून मरते.शेखरला सिनेमाच्या तिकिटाचा  काळाबाजार करताना शेखर पाहतो तिच्या जीवनाची झालेली वाताहात पाहून शेखरला आपण केलेल्या कृत्याचा पश्चाताप होतो.सुशिलेने घातलेल्या सगळ्या अटी मान्य करून शेखर घरी लग्नाची बायको असतानाही तिला घरी घ्रेवून जातो.बायकोचे मंगळसूत्र तिला देतो.म्हमदू सूड घेण्यासाठी शेखरच्या बायकोवर अतिप्रसंग करण्याचा प्रयत्न करत असताना सुशीला त्याच्या पाठीत सुरा खुपसून त्याला मारते आणि शेखरच्या बायकोचे मंगळसूत्र तिला परत करते.तिला जन्मठेपेची शिक्षा होते!सुशीलेतली सुशील शिक्षिका,अगतिक स्री,करारी  रणरागिणी,अभागी आई आणि शेवटी एक सहृदय स्री अशी विविध रूपे चित्रपटाची बलस्थाने आहेत! 

     ...... प्रल्हाद दुधाळ.

No comments:

Post a Comment